Welk lettertype, lettergrootte en regelafstand gebruik je in een scriptie?

In de meeste gevallen biedt de onderwijsinstelling richtlijnen voor de opmaak, of moet je je bijvoorbeeld aan de APA-stijl opmaakrichtlijnen houden. Enkele algemene adviezen zijn:

Gebruik een duidelijk en zakelijk lettertype. Enkele voorbeelden zijn Verdana, Times New Roman en Arial.
Gebruik lettergrootte 11 (en soms 10 voor tabellen en figuren).
In wetenschappelijke artikelen en scripties wordt vaak regelafstand 1,15, 1,5 of zelfs 2,0 gebruikt. Dit maakt de tekst beter leesbaar en zo kan je begeleider eenvoudig opmerkingen tussen de regels plaatsen.

Veelgestelde vragen: Academische stijl

Mag je en gebruiken voor vice versa?: Vice versa en “en vice versa” zijn allebei goed. In het Nederlands voeg je bijna altijd het woordje “en” of “of” toe voorafgaand aan vice versa.

Of/en vice versa in een zin

Ik vind Tegan aardig, en vice versa.

Wil je eerst eten en dan naar de bioscoop, of vice versa?

Zoë gaat van Nijmegen naar Zeeland, en vice versa.
Wat betekent vice versa in het Nederlands?: Vice versa komt uit het Latijn en betekent “omgekeerd”, “andersom”, “heen en terug” of “over en weer”. Je kunt het letterlijk vertalen met “nadat de beurt is omgedraaid”.

Voorbeelden van vice versa in een zin

Je kunt eerst je huiswerk maken en dan schoonmaken, of vice versa.

Je kunt eerst je huiswerk maken en dan schoonmaken, of andersom.

Harm respecteert zijn vriendin en vice versa.

Harm respecteert zijn vriendin, en omgekeerd ook.
Wat is de afkorting van vice versa?: Vice versa is een bijwoord uit het Latijn dat “omgekeerd”, “heen en terug” of “over en weer” kan betekenen. De afkorting voor vice versa is v.v.

Wil je eerst zwemmen en dan eten of v.v.?

We gaan van Arnhem naar Zwolle v.v.

In formele of academische teksten is het beter om deze afkorting niet te gebruiken en vice versa voluit te schrijven.
Wat zijn synoniemen voor ad nauseam?: Ad nauseam is een bijwoord dat betekent dat iets “tot misselijkmakends toe” of “tot vervelends toe” herhaald wordt. Synoniemen zijn:

Eindeloos

Oneindig

Tot vervelends toe

Tot misselijkmakends toe

Tot walgens toe
Wat is het verschil tussen argumentum ad nauseam en argumentum ad populum?: Argumentum ad nauseam en argumentum ad populum zijn allebei drogredenen:

Argumentum ad nauseam (argument bij herhaling) betekent dat een argument zo vaak wordt herhaald dat mensen gaan geloven dat het waar is. Dit kan worden versterkt als de tegenstander geen weerwoord meer geeft, bijvoorbeeld omdat iemand niet steeds hetzelfde tegenargument wil herhalen.

Argumentum ad populum (beroep op de meerderheid) betekent dat mensen denken dat iets goed of correct is, omdat de meerderheid het argument steunt. In veel gevallen zijn argumenten die door veel mensen gesteund worden waar, maar het feit dat veel mensen iets steunen maakt het argument niet waar. Het kan nog steeds fout zijn, want de meerderheid heeft niet altijd gelijk.
Mag je de ik-vorm of wij-vorm gebruiken in je voorwoord?: De ik-vorm of wij-vorm is toegestaan in het voorwoord. Meestal mag je deze vormen niet gebruiken in academische teksten, maar door het persoonlijke karakter van een voorwoord zijn de ik- en wij-vorm het meest gebruikelijk in dit onderdeel.
Mag je de lezer aanspreken in je voorwoord?: In het voorwoord mag je de lezer direct aanspreken met “je” of “u’. In academische teksten is de je-vorm in de regel niet toegestaan, maar in het persoonlijke voorwoord is dit dus wel gebruikelijk.
Waarvoor gebruik je een voorwoord?: In je voorwoord kun je ingaan op de aanleiding voor het schrijven van je scriptie, je persoonlijke achtergrond, ervaringen tijdens het schrijven en de doelgroep van je scriptie. Daarnaast is dit de plek om mensen te bedanken die je met je scriptie hebben geholpen als je geen los dankwoord schrijft.
Wat is de functie van het woordje “er”?: Het woordje “er” kan verschillende functies vervullen in een zin.

Als “er” gebruikt wordt als plaatsaanduiding of in combinatie met een voorzetsel, mag je het niet weglaten.

Als onderwerp van een passieve zin, als voorlopig onderwerp en in combinatie met een telwoord mag “er” worden gebruikt, maar het is vaak beter om een andere formulering te kiezen.

In andere gevallen mag of moet “er” worden weggelaten.
Waarom moet je de lijdende vorm niet te vaak gebruiken?: Sommige opleidingen beschouwen passieve zinnen als fout en keuren scripties er zelfs op af. Veelvuldig gebruik van de lijdende vorm kan je tekst namelijk langdradig of moeilijk leesbaar maken. Probeer de lijdende vorm daarom te vervangen door de actieve vorm indien mogelijk.
Hoe introduceer je Engelse woorden in Nederlandse scripties?: Je mag Engelse woorden gebruiken zonder ze te cursiveren of tussen aanhalingstekens te zetten, behalve als de kans groot is dat de lezer ze niet kent. In dat geval kun je de Engelse termen introduceren door ze te cursiveren.
Welke voorzetsels moet je vermijden?: Als je een tekst schrijft, is het makkelijk om voorzetseluitdrukkingen en vage voorzetsels zoals “middels” of “omtrent” te gebruiken, want ze passen in bijna elke zin.

Maar ze kunnen je tekst ook omslachtig en vaag maken. Gebruik ze daarom zo weinig mogelijk.
Wat is de functie van lange zinnen?: Lange zinnen gebruik je voor:

Het uitwerken van een hypothese/ stelling.

Het geven van gedetailleerde beschrijvingen en achtergrondinformatie.

Zaken die je ‘terzijde’ moet beschrijven.

Voor opsommingen van oorzaken, kenmerken, redenen en resultaten.
Wat is de functie van korte zinnen?: Korte zinnen gebruik je voor:

Een pakkende introductie van je onderwerp

Hypotheses

Nieuwe argumenten ter onderbouwing van een hypothese/ stelling

Concluderende of samenvattende statements

Passages die de nadruk krijgen

Informatie die op moet vallen en onthouden moet worden
Waar plaats je belangrijke informatie in een zin?: Je presenteert belangrijke (of nieuwe) informatie aan het eind van de zin (niet per se het allerlaatste woord). Het accent ligt op deze plaats in de zin, waardoor informatie opvalt.
Hoe start je een zin op de goede manier?: Het is belangrijk dat je informatie eerst inleidt. Je kunt dit doen door de zin te beginnen met informatie waarvan je kunt veronderstellen dat deze:

algemeen bekend is;

vertrouwd is;

zojuist nog aan de orde is geweest;

algemeen inleefbaar is.
Mag je een fout in een citaat verbeteren volgens de APA-stijl?: Als je de APA-richtlijnen volgt, mag je spelfouten in citaten niet zomaar verbeteren. In plaats daarvan zet je [sic] achter de fout om aan te geven dat je deze gezien hebt en dat je deze niet zelf geïntroduceerd hebt.

Van Wijck zegt hierover: “Ik vind vind [sic] dat millennials beter getraind moeten worden.”
Mag je taalfouten in citaten verbeteren?: Als je een fout ziet in een stuk tekst dat je wilt citeren, dan is de regel dat je de spelfouten en interpunctiefouten mag verbeteren, behalve wanneer je de APA-regels volgt.
Schrijf je tussenvoegsels met hoofdletters?: De voor- en achternaam van personen schrijf je met hoofdletters. Als de achternaam begint met een tussenvoegsel, krijgt dat tussenvoegsel ook een hoofdletter als het vooraan staat: De Vries, Van der Laan.

Tussenvoegsels zoals de, van, el of da krijgen een kleine letter als er voorletters, een voornaam, een ander tussenvoegsel, of de achternaam van de partner voor staan: B. de Vries, Gert van der Laan, Caro Blok-de Lint, Van de Geijn. In scripties is het gebruikelijk om alleen achternamen te noemen.
Wanneer gebruik je een hoofdletter?: Hoofdletters gebruik je in twee situaties: aan het begin van een zin en bij namen.

Je gebruikt ze bij namen van personen, bedrijven, instellingen, merken, wetten, boeken, aardrijkskundige plaatsen, talen, dialecten, volkeren, feestdagen en historische gebeurtenissen. Ook afleidingen van eigennamen en eigennamen in samenstellingen schrijf je met een hoofdletter.
Wat is een samenstelling?: Een samenstelling is een combinatie van woorden die samen weer een nieuw woord vormen. Voorbeelden hiervan zijn:

fietstas (fiets + tas)

kaasschaaf (kaas + schaaf)

kipburger (kip + burger)

In het Nederlands schrijf je samenstellingen aan elkaar, terwijl je in het Engels een spatie gebruikt.
Uit welke onderdelen bestaat de schrijffase van je scriptie?: Pas als je klaar bent met je onderzoek, kun je de resultaten, conclusie, discussie, inleiding en samenvatting schrijven. Na de schrijffase van je tijdsplanning ben je klaar met je scriptie.

Bronvermelding bijhouden

Theoretisch kader schrijven (op basis van je literatuuronderzoek)

Methoden/onderzoeksopzet schrijven

Resultaten opschrijven

Conclusie schrijven

Discussie schrijven

Aanbevelingen schrijven

Inleiding en samenvatting schrijven

Hoofdstukken evalueren en redigeren

Scriptie evalueren met je begeleider

Scriptie laten nakijken door Scribbrs Nakijkservice

Feedback verwerken en lay-out verzorgen
Wat is parafraseren?: Als je parafraseert, druk je een idee van iemand anders uit in je eigen woorden. Parafraseren is de belangrijkste manier om onderzoeken van anderen te delen die relevant zijn voor je eigen onderzoek.

Naast parafraseren zijn er nog twee manieren om de ideeën van anderen te delen: citeren en samenvatten.

Er zijn verschillende online paraphrasing tools beschikbaar om je te helpen parafraseren en je tekst vloeiender te maken (zoals Scribbrs gratis Parafraseertool). Zo kun je een betere schrijver worden. Je kunt onze analyse van de beste paraphrasing tool (Engelstalig) en de beste parafraseringstool (Nederlandstalig) bekijken voor meer informatie.
Wat is sentence case?: Als je sentence case gebruikt voor Engelse kopjes en titels, krijgen alleen het eerste woord van de (sub)titel en namen een hoofdletter. Alle andere woorden worden met een kleine letter geschreven, in tegenstelling tot bij title case.

Voorbeeld: Sentence case

The princess saves the prince on the white horse.

Love or hate: A secret garden of roses.

Voorbeeld: Title case

The Princess Saves the Prince on the White Horse

Love or Hate: A Secret Garden of Roses
Wat is title case?: Als je title case gebruikt voor Engelse titels en kopjes, krijgen het eerste woord en alle belangrijke (kern)woorden een hoofdletter. Je gebruikt alleen een kleine letter voor de onbelangrijke woorden, zoals lidwoorden en voorzetsels (tenzij ze het eerste woord van de titel vormen).

Voorbeeld: Title case

The Princess Saves the Prince on the White Horse

Love or Hate: A Secret Garden of Roses

Voorbeeld: Sentence case

The princess saves the prince on the white horse.

Love or hate: A secret garden of roses.
Op welke manier kun je hoofdletters gebruiken in Engelse kopjes/titels?: Je kunt op drie manieren hoofdletters gebruiken in titels en kopjes in je Engelse scriptie of essay:

Schrijf alle belangrijke (kern)woorden met een hoofdletter (title case).

Schrijf alleen het eerste woord met een hoofdletter (sentence case).

Gebruik een combinatie van bovenstaande twee opties.
Waarom moet je het woordje “enkele” voorkomen in scripties?: Als je het woordje “enkele” gebruikt, is meestal sprake van vaag taalgebruik.

Het is belangrijk om zo weinig mogelijk ruimte over te laten voor een kritische lezer om te vragen: “Hoeveel respondenten waren dat? Over welke respondenten gaat het?”. In plaats van “enkele” kun je altijd beter het precieze aantal noemen.
Waarom moet je vaag taalgebruik in een scriptie voorkomen?: In academische teksten moet je zo precies mogelijk schrijven zodat de tekst wetenschappelijk, objectief en duidelijk is en niet op meerdere manieren geïnterpreteerd kan worden. Andere onderzoekers moeten op basis van jouw verslaglegging een onderzoek kunnen repliceren.

Leer daarom vaag taalgebruik herkennen en schrap het wanneer je het tegenkomt.
Mag je spreekwoorden en gezegden gebruiken in een scriptie?: Het is beter om geen spreekwoorden en gezegden te gebruiken in een scriptie of andere academische tekst, omdat deze vaak onder spreektaal vallen. Een uitzondering hierop is het voorwoord, dat wat persoonlijker van aard is.
Hoe voorkom je spreektaal in academische teksten?: Een scriptie die veel spreektaal bevat, kan worden afgekeurd door begeleiders. Probeer daarom te voorkomen dat je:

Vulwoorden en dubbelingen gebruikt (zoals “tevens ook”)

Vaag taalgebruik gebruikt (“men zegt dat” – wie is men?)

De lezer aanspreekt (“je zult zien dat”)

Uitdrukkingen en gezegden gebruikt (“bloed, zweet en tranen”)
Hoe voorkom je dat een zin met een getal begint?: Is het getal aan het begin van de zin onder de twintig of een rond getal? Schrijf het dan gewoon uit.

Begint de zin met een ander getal? Dan kun je verschillende dingen doen.

De woordvolgorde veranderen

Een passieve zin actief maken

Een actieve zin passief maken

Verbindingswoorden toevoegen

Twee zinnen aan elkaar plakken

Bekijk ons uitgebreide artikel over getallen uitschrijven om voorbeelden te zien.
Wanneer schrijf je getallen onder de twintig niet uit?: De basisregel van getallen onder de twintig en ronde getallen uitschrijven, geldt in enkele gevallen niet:

Als in dezelfde zin of alinea ook getallen als cijfers worden weergegeven.

Als het gaat om exacte waarden en symbolen, zoals maten, temperaturen, jaartallen en eurotekens.

Bij leeftijden.

Bij de nummering van hoofdstukken, paragrafen, figuren, tabellen, paginanummers en onderdelen van een groter geheel.
Moet je getallen uitschrijven?: Er zijn veel regels voor het uitschrijven van getallen. Het belangrijkste is dat je consistent bent.

Getallen onder de twintig, tientallen tot honderd, honderdtallen tot duizend en duizendtallen tot en met twaalfduizend worden in de meeste gevallen uitgeschreven. Hetzelfde geldt voor de woorden ‘miljoen’, ‘miljard’ en de bijbehorende rangtelwoorden (miljoenste, miljardste).

Andere getallen worden in principe in cijfers weergegeven.

Exacte waarden en symbolen, percentages en de nummers van hoofdstukken, paragrafen en figuren worden ook in cijfers weergegeven.
Mag je het woordje “men” gebruiken in scripties?: Het algemeen gebruik van het woord “je” kun je het beste vermijden, net als het gebruik van “men”. Dat doe je door te noemen naar wie of wat hiermee verwezen wordt.

Het gebruik van men wordt vaak gezien als spreektaal, en kan zorgen voor verwarring (want wie is “men”?).

Soms is dat lastig, bijvoorbeeld als niet bekend of relevant is naar wie “je” of “men” verwijst. Dan is het gebruik van deze woorden niet verboden, maar wel af te raden.
Hoe voorkom je de ik- en wij-vorm in een scriptie?: Een handige manier om de ik-vorm te voorkomen, is de lijdende vorm gebruiken. Een overdaad aan de lijdende vorm kan teksten echter minder goed leesbaar maken, dus probeer te variëren tussen de lijdende en actieve vorm.

In de actieve vorm wordt het onderwerp van de zin genoemd; in de lijdende vorm wordt dat juist achterwege gelaten.

Het stappenplan heb ik uitgebreid uiteengezet.

Het stappenplan is uitgebreid uiteengezet.
Mag je de ik-, jij- of wij-vorm gebruiken in scripties?: In veel academische teksten mogen de ik-, jij- en wij-vorm niet gebruikt worden. Vaak mag dit wel in:

het voorwoord van een scriptie of verslag

een essay

een reflectieverslag

een stageverslag

transcripten van interviews
Moet je afkortingen voor woorden en uitdrukkingen introduceren?: Afkortingen voor woorden en uitdrukkingen, zoals enz. en n.a.v., mag je niet gebruiken in een scriptie. In plaats daarvan gebruik je het volledige woord of de gehele woordgroep.

Afkortingen voor zelfstandig naamwoorden en namen mag je wel gebruiken, en deze hoef je niet te introduceren als ze algemeen bekend zijn.

Mocht je twijfelen of je lezerspubliek de afkorting kent, introduceer deze dan voor de zekerheid.
Hoe introduceer je afkortingen?: Je introduceert afkortingen door eerst de volledige term te noemen en vervolgens de afkorting tussen haakjes te plaatsen. Vanaf dat moment gebruik je alleen nog de afkorting.

Het beheersen van Kwaliteit, Arbo en Milieu (KAM) is voor veel organisaties moeilijk. KAM krijgt vaak te weinig aandacht.
Welke soorten afkortingen zijn er?: Er zijn vier soorten afkortingen:

afkortingen voor woorden en uitdrukkingen, zoals enz. en n.a.v.

algemeen bekende afkortingen van namen en zelfstandig naamwoorden, zoals tv, pc, KLM en VVD.

niet algemeen bekende afkortingen van namen, zoals MEV.

Afkortingen voor maten en statistische aanduidingen.

Bekijk ons artikel over het uitschrijven van afkortingen.
Welke werkwoordstijd gebruik je voor de resultaten, conclusie en discussie?: In de resultatensectie presenteer je je bevindingen op basis van je onderzoek. Dit zijn voornamelijk feiten. Je gebruikt dan de onvoltooid tegenwoordige tijd. Je doet dit ook als je conclusies trekt of je conclusies bediscussieert.

Je gebruikt de voltooid tegenwoordige tijd als je verwijst naar het onderzoek dat je gedaan hebt en wanneer je schrijft over afgeronde zaken.

Bekijk ook ons artikel met werkwoordstijden per scriptiehoofdstuk (met voorbeelden).
Welke werkwoordstijd gebruik je voor de methodologie?: In je methodologie ga je in op de manier waarop je zelf onderzoek doet en hoe je dit aanpakt en/of aangepakt hebt. Het is sterk afhankelijk van je begeleider of je de methoden voornamelijk in de onvoltooid of voltooid tegenwoordige tijd schrijft.

Wij raden aan om de methoden in de voltooid tegenwoordige tijd te schrijven. Je hebt je onderzoek immers al gedaan op het moment van schrijven. Gebruik in ieder geval niet de toekomende tijd; deze werkwoordstijd mag je alleen gebruiken voor iets dat in de toekomst zal plaatsvinden.
Welke werkwoordstijden gebruik je in je scriptie?: In principe gebruik je voor je scriptie de volgende werkwoordstijden:

Samenvatting, theoretisch kader en methodologie: onvoltooid en voltooid tegenwoordige tijd en onvoltooid verleden tijd

Inleiding: onvoltooid tegenwoordige tijd en onvoltooid verleden tijd

Resultaten, conclusie en discussie: onvoltooid en voltooid tegenwoordige tijd

Bekijk ons uitgebreide artikel over werkwoordstijden per scriptiehoofdstuk met voorbeelden.

Nog vragen?

Vraag het ons

Kom je ergens niet uit? Geen probleem, wij staan altijd voor je klaar.

Veelgestelde vragen

Bekijk ze allemaal

Hoe helpt Scribbr studenten met afstuderen?: Ons team helpt studenten afstuderen met de:

Gratis APA en MLA Generator voor bronvermeldingen

Scribbr Plagiaat Checker

Professionele nakijkservice in het Nederlands of Engels

Check je spelling en grammatica, parafraseer een tekst of maak een samenvatting met onze gratis tools

Meer dan 300 behulpzame artikelen over academisch schrijven, bronvermelding, plagiaat en meer
Voor welke referentiestijlen kan ik de Scribbr Bronnengenerator gebruiken?: De Scribbr Bronnengenerator is ontwikkeld met behulp van het open-source Citation Style Language (CSL)-project en Frank Bennett’s citeproc-js. Het is dezelfde technologie die wordt gebruikt door tientallen andere populaire bronnengenerators, waaronder Mendeley en Zotero.

Je kunt alle citatiestijlen en talen vinden die in de Scribbr Citation Generator worden gebruikt in onze openbaar toegankelijke repository op Github. De meeste referentiestijlen worden door de Bronnengenerator ondersteund. Zo hebben we onder andere een APA Generator en een MLA Generator.
Welke technologie gebruikt Scribbrs gratis Plagiaat Checker?: Scribbr gebruikt geavanceerde plagiaatdetectietechnologie die vergelijkbaar is met de software die door de meeste universiteiten en uitgevers wordt gebruikt, waardoor je verzekerd bent van dezelfde of zeer vergelijkbare resultaten.

De add-on AI Detector wordt aangestuurd door Scribbrs eigen software en is in staat om teksten gegenereerd door ChatGPT, Gemini en andere AI-tools met hoge nauwkeurigheid te detecteren.
Wat voor soort teksten kan ik laten nakijken door Scribbr?: Scribbr is gespecialiseerd in het controleren van studiegerelateerde documenten (mbo, hbo, wo en postdoc). We kijken de volgende soorten teksten na:

Bachelor- en masterscriptie

Afstudeerwerkstuk of -project

Essay

Paper

PhD-thesis / proefschrift

Dissertatie

Manuscript voor een journal / wetenschappelijke artikelen

Plan van aanpak of onderzoeksvoorstel

Verslag

Reflectieverslag

Stageverslag

Procesverslag

Portfolio

Adviesrapport

Toelatingsbrief voor een onderwijsinstelling

Referaat

Prijs berekenen

Wil je een zakelijke tekst laten nakijken? Neem dan contact met ons op.