Bezittelijke voornaamwoorden: Is het hen of hun scriptie?

Bezittelijke voornaamwoorden zijn woorden als hun, haar, zijn, mijn, jouw en ons. Ze geven een bezitsrelatie aan tussen een persoon en een zelfstandig naamwoord.

Behalve in het voorwoord en in de reflectie, mag je in de meeste gevallen mijn en ons niet gebruiken in je scriptie. Zijn, haar en hun mogen wel vrijwel altijd worden gebruikt.

Tip: Gebruik onze gratis Grammatica Check om te controleren of je tekst vrij is van grammaticale, spellings- en interpunctiefouten. 

Zijn of haar

Waarom is “de afdeling en zijn medewerkers” fout?

“De afdeling” is een vrouwelijk woord. Daarom mag je hiernaar niet verwijzen met “zijn”. Hierbij maakt het niet uit of medewerkers zich identificeren als man, vrouw of een ander gender.

Herkennen van fouten met “zijn” en “haar”

Ezelsbrug: Fouten met zijn of haar voorkomen

Een het-woord is onzijdig en hierbij hoort altijd het bezittelijk voornaamwoord “zijn”. Een de-woord krijgt “zijn” of “haar”, afhankelijk van het geslacht van het zelfstandig naamwoord. Dat geslacht kun je vinden in het woordenboek.

Hun of hen

Waarom is “ze geeft hen een onvoldoende” fout?

“Hen” mag je alleen gebruiken na een voorzetsel of als lijdend voorwerp. Er staat geen voorzetsel in de voorbeeldzin en “hen” is een meewerkend voorwerp.

Meewerkend voorwerpen herken je doordat je er “aan” voor kunt denken:

Het verwarrende is dat “hun” een bezittelijk voornaamwoord kan zijn (hun boek), maar ook een persoonlijk voornaamwoord (ze geeft hun een onvoldoende).

Het persoonlijk voornaamwoord hun gebruik je alleen als als het om een meewerkend voorwerp gaat.

Herkennen van fouten met hun of hen

Ezelsbrug: Kiezen voor hun of hen

Wanneer gebruik je hun?

“Hun” kun je gebruiken als bezittelijk voornaamwoord. Dan verwijst het woord altijd naar meerdere personen.

Als persoonlijk voornaamwoord kun je “hun” gebruiken wanneer je er een voorzetsel bij kunt bedenken, zoals aan, van of voor. Als er daadwerkelijk een voorzetsel staat, moet je “hen” gebruiken.

Let op: “hun” mag je nooit als onderwerp van de zin gebruiken.

Voorbeelden “hun” als persoonlijk voornaamwoord gebruiken

Wanneer gebruik je hen?

Als er sprake is van bezit, wordt nooit hen gebruikt. Hen gebruik je wanneer er wel een voorzetsel in de zin staat of als het gaat om een lijdend voorwerp.

Mijn, m’n of me

Waarom is “me onderzoek” fout?

De juiste vorm is “mijn onderzoek”. Mijn is een bezittelijk voornaamwoord. Me is de onbenadrukte vorm van mij, zoals in “ik heb me vergist” en is nooit een bezittelijk voornaamwoord. Informele bezittelijke voornaamwoorden, zoals “m’n”, gebruik je nooit in academische teksten. “Mij” mag alleen gebruikt worden als er een voorzetsel voor staat: “dit onderzoek is van mij”.

Je mag “ik”, “mij” en “mijn” alleen gebruiken in een voorwoord, reflectie of stageverslag. In de meeste gevallen is de ik-vorm niet toegestaan in andere academische teksten of scriptiehoofdstukken. Raadpleeg de richtlijnen van jouw opleiding of onderwijsinstelling om zeker te weten of je de juiste vorm gebruikt.

Herkennen van fouten met mijn of me

Fouten met “mijn” of “me” voorkomen

Wanneer je een bezit aangeeft, zeg je mijn en niet me. “Me” kan eventueel worden gebruikt als onbenadrukte vorm van mij in een informele tekst, dus niet in een scriptie.

Jou of jouw

Waarom is “ik geef jouw een boek” fout?

Jouw is een bezittelijk voornaamwoord. Het betekent “van jou”. In de zin hierboven wordt gezegd “ik geef [aan] jou een boek”, en daarom moet hier “jou” staan.

Let op: “je”, “jou”, “jij” en “jouw” mag je bijna nooit gebruiken in academische teksten. Hoewel “je” vaak wordt gebruikt, kan het gebruik van “je” worden gezien als spreektaal. Om deze reden kun je de je-vorm het best achterwege laten.

Herkennen van fouten met “jou” en “jouw”

Ezelsbrug: Fouten met jou en jouw voorkomen

“Jouw” kun je altijd vervangen door “van jou”. Jouw onderzoek = het onderzoek van jou. Als je “jouw” niet kunt vervangen door “van jou”, weet je dat je “jou” moet gebruiken.

Als er “jou” staat en je weet niet of het “jouw” moet zijn, kun je checken of dit klopt door na te gaan of “jou” een bezitsrelatie aanduidt.

Dat doe je door te vragen naar “jou” en het zelfstandig naamwoord dat er vaak direct achter staat.

Alternatieven voor jou en jouw

Jou en jouw mogen vrijwel nooit in de lopende tekst van een scriptie gebruikt worden, omdat deze vormen spreektaal zijn en omdat je de lezer hiermee direct aanspreekt.

Je mag “jou” en “jouw” wel gebruiken in citaten en in uitgeschreven interviews (transcripties).

Pas de jij-vorm verder altijd aan als je deze vorm tegenkomt in je eigen tekst. Dit kun je onder andere doen door de lijdende vorm te gebruiken.

Het gebruik van bezittelijke voornaamwoorden in scripties

De bezittelijke voornaamwoorden “jouw” en “jullie” mogen niet voorkomen in de meeste academische teksten, omdat de lezer niet mag worden aangesproken. Ook is “ons” of “onze” te informeel voor in een scriptie, evenals verkorte vormen als “z’n” en “d’r”.

“Haar”, “hem” en “hun” mogen wel vrijwel altijd gebruikt worden.

Veelgestelde vragen

Wat is een bezittelijk voornaamwoord?

Bezittelijke voornaamwoorden zijn woorden als hun, haar, zijn, mijn, jouw en ons. Ze geven een bezitsrelatie aan tussen een persoon en een zelfstandig naamwoord.

Waarom is “me” als bezittelijk voornaamwoord fout?

Mijn is een bezittelijk voornaamwoord. Me is de onbenadrukte vorm van mij, zoals in “ik heb me vergist” en is nooit een bezittelijk voornaamwoord. Informele bezittelijke voornaamwoorden, zoals “m’n”, gebruik je nooit in academische teksten. “Mij” mag alleen gebruikt worden als er een voorzetsel voor staat: “dit onderzoek is van mij”.

Hoe voorkom je spreektaal in academische teksten?

Een scriptie die veel spreektaal bevat, kan worden afgekeurd door begeleiders. Probeer daarom te voorkomen dat je:

• Vulwoorden en dubbelingen gebruikt (zoals “tevens ook”)
• Vaag taalgebruik gebruikt (“men zegt dat” – wie is men?)
• De lezer aanspreekt (“je zult zien dat”)
• Uitdrukkingen en gezegden gebruikt (“bloed, zweet en tranen”)