Cramer's V interpreteren | Uitleg, berekening en voorbeeld
Cramer’s V is een maat voor de effectgrootte die informatie geeft over de statistische samenhang tussen twee of meer variabelen van nominaal niveau. De waarde ligt tussen 0 en 1 en geeft aan hoe sterk twee categorische variabelen samenhangen:
- De waarde 0 betekent dat er geen samenhang is.
- De waarde 1 betekent dat er een perfecte samenhang is.
In de praktijk is er bijna nooit sprake van geen samenhang of een perfecte samenhang, en ligt de waarde ergens tussen de 0 en 1.
Cramer’s V wordt vaak ingezet in combinatie met de chi-kwadraattoets (X2-toets), omdat chi-kwadraat niet gestandaardiseerd is en niet kan worden gebruikt als je waarden wilt vergelijken. Dit kan wel met Cramer’s V.
Voorbeeld: berekening van Cramer’s V
In ons voorbeeld willen we de relatie tussen iemands muzieksmaak en sociaal gedrag (extravert of introvert) onderzoeken.
We hebben in totaal 250 mensen geïnterviewd die van drie soorten muziek houden, namelijk popmuziek, rockmuziek of klassieke muziek. Dit leidde tot de volgende antwoorden:
Pop | Rock | Klassiek | Totaal | |
---|---|---|---|---|
Extravert | 38 | 35 | 57 | 130 |
Introvert | 32 | 45 | 43 | 120 |
Totaal | 70 | 80 | 100 | 250 |
Chi-kwadraat bepalen
We bepalen eerst chi-kwadraat, omdat we deze waarde nodig hebben om Cramer’s V te berekenen. We zetten chi-kwadraat om in een waarde voor Cramer’s V, zodat we kunnen bepalen hoe sterk het eventuele verband is.
In ons voorbeeld hebben we dus een chi-kwadraat van X2 = 3.69.
Van chi-kwadraat naar Cramer‘s V
De waarde voor chi-kwadraat is niet gestandaardiseerd, en daardoor kun je maar in beperkte mate waarden vergelijken. Je kunt chi-kwadraat standaardiseren door deze om te zetten in een waarde voor Cramer’s V, waarna je de waarde kunt gebruiken voor vergelijkingen.
V | Cramer’s V |
X2 | Chi-kwadraat |
n | Aantal waarden (steekproef) |
M | M = min (m of k)
Het aantal rijen (m) of kolommen (k), afhankelijk van welke waarde het kleinst is. |
In ons voorbeeld hebben we twee rijen (sociaal gedrag: extravert/introvert) en drie kolommen (muzieksmaak: rock, pop, klassiek). Voor de M in de formule moeten we het kleinste getal gebruiken. Aangezien we 2 rijen hebben en 3 kolommen, is M in ons voorbeeld 2.
Voor ons voorbeeld kan de formule op de volgende manier worden ingevuld:
Cramer’s V interpreteren met een vuistregel
Cramer’s V ligt ligt altijd tussen de 0 en 1. Daarbij betekent 0 dat er helemaal geen samenhang tussen de variabelen is, terwijl het bij 1 om een perfecte samenhang gaat.
Je kunt de waarde voor Cramer’s V interpreteren met behulp van de volgende afbeelding of tabel:
Waarde Cramer’s V | Sterkte samenhang |
---|---|
0 | Geen samenhang |
0.1 | Zwakke samenhang |
0.3 | Gemiddelde (matige) samenhang |
0.5 | Sterke samenhang |
1 | Perfecte samenhang |
In ons voorbeeld bleek Cramer’s V een waarde van 0.12 te hebben. Er is dus sprake van een zwakke statistische samenhang tussen muzieksmaak en sociaal gedrag.
Richting van het verband
Voor onze berekening hebben we nominale variabelen gebruikt. We kunnen wel uitspraken doen over de sterkte van het verband, maar niet over de richting. De aanwezigheid van een correlatie betekent namelijk niet altijd dat er sprake is van causaliteit.
Veelgestelde vragen
Citeer dit Scribbr-artikel
Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.
Merkus, J. (2022, 15 juli). Cramer's V interpreteren | Uitleg, berekening en voorbeeld. Scribbr. Geraadpleegd op 3 maart 2025, van https://www.scribbr.nl/statistiek/cramers-v/