Wat moet er in een onderzoeksplan? | Betekenis & Voorbeelden

Een onderzoeksplan, ook wel onderzoeksaanpak genoemd, is een plan die je uitschrijft voordat je aan je scriptie begint, waarin je de strategie om je hoofdvraag te beantwoorden uiteenzet.

Een onderzoeksplan bestaat uit twee delen:

1. Je probleemoriëntatie met hierin je doelstelling, probleemstelling en onderzoeksvragen. Dit onderdeel beschrijft wat je wilt onderzoeken en waarom.
2. Je onderzoeksopzet met hierin je onderzoeksmethoden en onderzoeksontwerp. In dit onderdeel leg je uit met wie, waar, wanneer en hoe je je onderzoek gaat uitvoeren.

Een onderzoeksplan kan worden opgeschreven als:

• Een plan van aanpak (voor praktijkgericht onderzoek)
• Een onderzoeksvoorstel of research proposal (voor wetenschappelijk onderzoek)

Wat is een onderzoeksplan?

Het onderzoeksplan (of onderzoeksaanpak) stel je op voordat je start met je scriptie. Je beschrijft hierin alles wat je in je vooronderzoek hebt uitgezocht. Van het kiezen van de opdrachtgever tot aan de gekozen onderzoeksmethoden.

Het doel van een onderzoeksplan is om je scriptiebegeleider op de hoogte te stellen van het onderzoek dat je van plan bent uit te gaan voeren voor je scriptie. Pas zodra je plan is goedgekeurd door je begeleider kun je van start met je scriptie.

Daarnaast schrijf je een onderzoeksplan ook om voor jezelf duidelijk te krijgen wat je gaat onderzoeken en hoe je het onderzoek uit gaat voeren. Het onderzoeksplan kun je als leidraad gebruiken voor het schrijven van je scriptie. Dit zorgt voor een gestructureerd scriptieproces.

Wat staat er in het onderzoeksplan?

De structuur en lengte van een onderzoeksaanpak kunnen verschillen afhankelijk van de eisen van je opleiding en of je een plan van aanpak of onderzoeksvoorstel schrijft. Een onderzoeksplan beantwoordt meestal de volgende vragen:

• Waarom wordt het onderzoek gedaan (relevantie)?
• Wat wil jij of de opdrachtgever weten? Wat is het probleem?
• Waar moet het onderzoek plaatsvinden?
• Wanneer moet het onderzoek uitgevoerd worden (tijdsplanning)?
• Wie moeten onderzocht worden (steekproef)?
• Voor wie is het onderzoek bedoeld?
• Hoe kan het onderzoek het beste worden uitgevoerd?

Daarnaast neem je in je onderzoeksplan ook de voorlopige literatuurlijst op.

De vragen ‘waarom’ en ‘wat’ verwerk je in de probleemoriëntatie (het eerste deel van je onderzoeksaanpak). De overige vragen verwerk je in de onderzoeksopzet (het tweede deel van je onderzoeksaanpak).

Probleemoriëntatie | Onderzoeksopzet

Plan van aanpak en onderzoeksvoorstel

Een onderzoeksplan is onder te verdelen in een plan van aanpak en onderzoeksvoorstel (research proposal). Als je praktijkgericht onderzoek uitvoert, bijvoorbeeld voor een bedrijf of organisatie, schrijf je meestal een plan van aanpak. Met een wetenschappelijk onderzoek maak je gebruik van een onderzoeksvoorstel.

Beide vormen van het onderzoeksplan bespreken de probleemanalyse en onderzoeksopzet. Ook bevat zowel een plan van aanpak als een onderzoeksvoorstel vaak een tijdsplanning en voorlopige literatuurlijst.

Een plan van aanpak wordt meestal uitgebreid met een titelpagina, inhoudsopgave, inleiding en eventuele organisatieomschrijving.

Voorbeelden onderzoeksplan

Bekijk ook onze voorbeelden van een onderzoeksplan (onderzoeksaanpak) in de vorm van:

• een plan van aanpak
• een bachelorthesis research proposal
• een masterthesis research proposal

Veelgestelde vragen over een onderzoeksplan

Wat is een onderzoeksopzet of onderzoeksplan?

Een onderzoeksplan is een strategie om je onderzoeksvraag te beantwoorden met behulp van empirische data. Als je een onderzoeksdesign maakt, moet je beslissingen nemen met betrekking tot:

• Je overkoepelende doelen en benaderingen;
• Het type onderzoek;
• Je steekproefmethoden en criteria voor selectie van participanten;
• Je dataverzamelingsmethoden;
• De dataverzamelingsprocedure;
• De data-analysemethode.

Wat is het doel van een onderzoeksplan of onderzoeksopzet?

Met een goed opgesteld onderzoeksplan, bestaande uit je onderzoeksopzet en probleemanalyse, kun je ervoor zorgen dat je onderzoeks- en analysemethoden passen bij je onderzoeksdoelen. Zo kan een begeleider beoordelen of je onderzoek goed in elkaar zit voordat je begint met het daadwerkelijke onderzoek.

Ook vormt het plan een leidraad tijdens je onderzoek.

Een onderzoeksplan kan een onderzoeksvoorstel (research proposal) of plan van aanpak (PvA) zijn.

Uit welke fases bestaat een planning voor je scriptie?

Met behulp van de scriptieplanning kun je stapsgewijs al je deadlines halen en ervoor zorgen dat je op tijd afstudeert.

In de tijdsplanning maak je onderscheid tussen de fase waarin je:

• informatie verzamelt (de startfase);
• het daadwerkelijke onderzoek doet (de onderzoekfase);
• de uitkomsten van het onderzoek opschrijft (de schrijffase).