Een introductie tot cross-sectioneel onderzoek | Met voorbeelden
Bij cross-sectioneel onderzoek verzamel je data van veel individuen op één moment in de tijd. Je observeert variabelen zonder ze te beïnvloeden.
Onderzoekers op het gebied van economie, psychologie, geneeskunde, epidemiologie kiezen vaak voor een cross-sectioneel design. Zo kan een epidemioloog dit type onderzoek gebruiken om de huidige prevalentie van een ziekte te onderzoeken voor een bepaalde subset van de populatie (zoals jongeren).
Cross-sectioneel versus longitudinaal onderzoek
Een longitudinaal onderzoek is het tegenovergestelde van een cross-sectioneel onderzoek. Bij een cross-sectioneel design verzamel je data van veel individuen op één tijdstip, terwijl je bij een longitudinaal design data verzamelt op meerdere momenten in de tijd. Ook focus je dan meestal op een kleinere groep mensen die verbonden zijn door een gemeenschappelijke eigenschap.
Beide soorten onderzoek zijn handig voor verschillende soorten onderzoeksvragen. Cross-sectioneel onderzoek is een makkelijke en goedkope manier om data te verzamelen en correlaties vast te stellen. Deze kun je later verder onderzoeken in een longitudinale vervolgstudie.
Vervolgens besluit je om een longitudinaal onderzoek uit te voeren om deze samenhang tussen dieet en bloedsuikerspiegel te onderzoeken bij jongeren. Als je niet eerst het cross-sectionele onderzoek had gedaan, had je niet geweten dat je het beste kunt focussen op jongeren.
Wanneer gebruik je een cross-sectioneel design?
Een cross-sectioneel design is de beste keuze als je de prevalentie van een bepaalde uitkomst wilt meten op één moment in de tijd.
Soms is een cross-sectioneel design de beste keuze, omdat dit type onderzoek het meest praktisch is. Dit is bijvoorbeeld het geval als je alleen genoeg tijd en geld hebt om participanten één keer te testen op één moment in de tijd. Vaak is een cross-sectioneel design ook uitermate geschikt om verkennend onderzoek te doen.
Beschrijvend versus analytisch onderzoek
Cross-sectionele designs kunnen worden gebruikt voor descriptief (beschrijvend) onderzoek en voor analytisch onderzoek.
- Met een analytisch onderzoek probeer je te verklaren hoe of waarom een bepaalde uitkomst optreedt.
- Met een descriptief of beschrijvend onderzoek vat je de uitkomsten alleen samen met behulp van beschrijvende statistiek.
Hoe voer je een cross-sectioneel onderzoek uit?
Om een cross-sectioneel onderzoek uit te voeren, kun je je eigen data verzamelen of gebruikmaken van secundaire data van anderen. Overheidsinstanties publiceren cross-sectionele datasets meestal online, zodat je deze gratis kunt gebruiken.
Door secundaire data te gebruiken, beperk je de onderzoeksmogelijkheden. Vaak hebben overheidsinstanties de data al gegroepeerd per regio, terwijl jij mogelijk geïnteresseerd bent in andere variabelen. Ook heb je geen controle over hoe de data zijn verzameld.
Als je zelf wilt kiezen welke variabelen je onderzoekt en je de data op individueel niveau wilt analyseren, kun je zelf data verzamelen door bijvoorbeeld enquêtes te verspreiden. Het is dan belangrijk dat je de vragen zorgvuldig formuleert en dat je een representatieve steekproef kiest. Zo kun je de validiteit en betrouwbaarheid van je onderzoek waarborgen.
Voordelen en nadelen van cross-sectioneel onderzoek
Net zoals alle andere onderzoeksdesigns gaat cross-sectioneel onderzoek gepaard met voor- en nadelen.
Voordelen
- Aangezien je data verzamelt op één moment in de tijd, zijn cross-sectionele onderzoeken relatief goedkoop en minder tijdrovend dan andere soorten onderzoek.
- Cross-sectionele onderzoeken stellen je in staat om data te verzamelen van een grote groep proefpersonen, zodat je de verschillen tussen subgroepen kunt vergelijken.
- Cross-sectionele onderzoeken geven je een beeld van één specifiek moment in de tijd. Nationale tellingen geven bijvoorbeeld een beeld van de omstandigheden in een land op dat specifieke moment.
- Aangezien je participanten maar op één moment onderzoekt, loop je geen risico op uitval (bijvoorbeeld doordat iemand overlijdt of simpelweg niet meer wil deelnemen). Hiermee voorkom je de attrition bias die bij andere onderzoekssoorten wel kan optreden.
Nadelen
- Het is moeilijk om oorzaak-gevolgrelaties vast te stellen met cross-sectionele designs, omdat je alleen een beeld krijgt van zowel de vermoedelijke oorzaak als het gevolg op één moment in de tijd. Je bekijkt dus niet het gevolg (op een later moment) van een manipulatie (op een eerder moment).
- Aangezien cross-sectionele designs een beeld geven van één moment, kun je dit type onderzoek niet gebruiken om trends of veranderingen als gevolg van tijd te onderzoeken.
- De timing van het cross-sectionele onderzoek heeft een grote invloed op de representativiteit van de resultaten. Stel je doet onderzoek naar de invloed van een bepaalde therapie op depressie. Als je de dataverzameling laat plaatsvinden na één therapiesessie krijg je waarschijnlijk een ander (ongunstiger) beeld van de effectiviteit dan na veertien sessies. Hierdoor kun je een verkeerde conclusie trekken.
Veelgestelde vragen
Citeer dit Scribbr-artikel
Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.
Thomas, L. (2022, 30 september). Een introductie tot cross-sectioneel onderzoek | Met voorbeelden. Scribbr. Geraadpleegd op 10 maart 2025, van https://www.scribbr.nl/onderzoeksmethoden/cross-sectioneel-onderzoek/