Hoe voorkom je spreektaal in je scriptie?
Als je een scriptie schrijft, kan het verleidelijk zijn om te schrijven zoals je praat. Dat gaat immers het snelst. Dit noemen we spreektaal.
Om je scriptie naar een hoger niveau te tillen, moet je alle spreektaal voorkomen of aanpassen.
| Soort spreektaal | Voorbeeld | Academisch alternatief |
|---|---|---|
| De lezer aanspreken | Hierbij moet je denken aan… | Hierbij kan gedacht worden aan… |
| Informele taal | Stel nou dat een kantoorpand drie verdiepingen heeft… | Als een kantoorpand drie verdiepingen heeft… |
| Vulwoord of dubbeling | Tevens was ook een verandering te zien. | Tevens was een verandering te zien. |
| Spreekwoord | Het kostte me bloed, zweet en tranen. | Het kostte me veel moeite. |
De lezer aanspreken
Waarom is ‘je zult zien dat…’ fout?
In een academische tekst hoor je de lezer niet aan te spreken of bij de hand te nemen. Dit is alleen toegestaan in het voorwoord.
Herkennen van zinnen waarin je de lezer aanspreekt
| Spreektaal | Academische taal |
|---|---|
| Denk hierbij aan de mogelijkheden online. | Hierbij kan gedacht worden aan de mogelijkheden online. |
| Stel je voor dat de respondenten allemaal reageren, dat zou positief zijn. | Als de respondenten allemaal reageren, zou dat positief zijn. |
| Je kunt je indenken dat de resultaten valide zijn. | De resultaten zijn valide. |
| Zoals je gelezen hebt, is dit al langer een probleem. | Zoals eerder naar voren is gekomen, is dit al langer een probleem. |
Voorkomen van het aanspreken van de lezer
Als je twijfelt of je de lezer mag aanspreken, bedenk dan dat dit alleen in het voorwoord is toegestaan. Dit is een persoonlijke introductie van je scriptie. In alle andere hoofdstukken is dit niet toegestaan.
Informele zinnen
Waarom zijn ‘het komt erop neer dat…’ en ‘het is zaak om…’ fout?
Soms kloppen zinnen grammaticaal gezien helemaal, maar heb je toch een fout gemaakt omdat je spreektaal gebruikt. ‘Het komt erop neer dat’ en ‘het is zaak om’ zijn hier voorbeelden van. Te veel spreektaal maakt dat begeleiders je tekst kunnen afkeuren.
Herkennen van informele zinnen
| Spreektaal | Academische taal |
|---|---|
| Het is zaak om de deelvraag te beantwoorden. | De deelvraag dient beantwoord te worden. |
| Al met al valt te concluderen dat de vraag beantwoord is. | Tot slot kan geconcludeerd worden dat de vraag beantwoord is. |
| Er is onduidelijkheid over hoe dit gedaan wordt. | Er is onduidelijkheid over de manier waarop dit gedaan wordt. |
| Hiermee wordt geprobeerd erachter te komen welke probleemgebieden een rol spelen. | Hiermee wordt getracht te achterhalen welke probleemgebieden een rol spelen. |
| Dit probleem zit vooral in de communicatie. | Dit probleem komt vooral naar voren in de communicatie. |
| Deze methode heeft niks opgeleverd. | Deze methode heeft geen resultaten opgeleverd. |
| Het komt erop neer dat er informatie te vinden is in de bijlage. | Er is kortom informatie te vinden in de bijlage. |
| In dit hoofdstuk gaat het erom dat de methoden beschreven worden. | In dit hoofdstuk staat de beschrijving van de methoden centraal. |
| Dit onderzoek moet er uiteindelijk voor zorgen dat de bedrijfsstrategie helder is. | Met dit onderzoek dient bereikt te worden dat de bedrijfsstrategie helder is. |
| De cultuur zoals wij deze kennen is gesloten van aard. | De huidige cultuur is gesloten van aard. |
| Hieraan wordt veel gedaan om de veiligheid te waarborgen. | Hieraan wordt veel aandacht besteed om de veiligheid te waarborgen. |
| De verbeterpunten liggen vooral in de vindbaarheid van de website. | De verbeterpunten zijn vooral gelegen in de vindbaarheid van de website. |
| De opdrachtgever denkt dat er winst te behalen valt op verschillende niveaus. | De opdrachtgever is van mening dat winst te behalen is op verschillende niveaus. |
| Hieronder wordt besproken wat in het naslagwerk staat. | Hieronder wordt de inhoud van het naslagwerk besproken. |
| Daar bovenop komt nog dat de respondenten reeds aanwezig waren. | Daarnaast waren de respondenten reeds aanwezig. |
| Er is gevraagd wat voor behandeling zij dan krijgen. | Er is gevraagd welke behandeling zij ondergaan. |
| Daarom moet worden gekeken of alternatieven beschikbaar zijn. | Daarom moet worden bepaald of alternatieven beschikbaar zijn. |
| De patiënt gaat bespreken hoe het nu met hem gaat. | De patiënt gaat zijn huidige situatie bespreken. |
| Zij zeggen dat ze moeilijkheden ondervinden. | Zij geven aan dat ze moeilijkheden ondervinden. |
| Dit zou moeten om te zorgen dat de doelstelling bereikt wordt. | Dit is noodzakelijk om te zorgen dat de doelstelling bereikt wordt. |
| Dit geeft vergelijkbare resultaten. | Dit levert vergelijkbare resultaten op. |
| Dit heeft ervoor gezorgd dat de planning bijgesteld moest worden. | Dit had tot gevolg dat de planning bijgesteld moest worden. |
Voorkomen van informele zinnen
Vaak is een academisch alternatief te vinden voor spreektaal. Als je een mooier woord zoekt, kun je zoeken naar synoniemen om te zien welke woorden dezelfde betekenis hebben.
Vulwoorden en dubbelingen
Waarom zijn ‘tevens ook’ en ‘dit alles’ fout?
Het gebruik van vulwoorden en dubbelingen zorgt ervoor dat je tekst minder fijn leest. Als je veel vulwoorden en dubbelingen gebruikt, wordt je boodschap bovendien afgezwakt. Ook komt je tekst dan minder professioneel over.
‘Tevens’ en ‘ook’ hebben precies dezelfde betekenis. Het is dus voldoende om een van beide woorden te gebruiken. Andere vulwoorden kun je vaak direct verwijderen.
Herkennen van vulwoorden en dubbelingen
| Spreektaal | Academische taal |
|---|---|
| Dan ook | Daarom |
| Dit alles zorgt ervoor | Dit zorgt ervoor |
| Een beetje | Enigszins |
| Of beter gezegd | → Verwijderen |
| Daadwerkelijk | → Verwijderen |
| Dus | Kortom |
| Kort gezegd | Kortom |
| Dit kan mogelijk zijn | Dit kan / dit is mogelijk |
| Zo wordt bijvoorbeeld… | Zo wordt / Er wordt bijvoorbeeld |
| Mede daardoor wordt onder andere… | Mede daardoor wordt / Onder andere wordt… |
| Eigenlijk | Feitelijk |
Voorkomen van vulwoorden en dubbelingen
Als je een woord ziet waarvan je vermoedt dat het spreektaal is, kun je zoeken naar synoniemen om te zien welke woorden dezelfde betekenis hebben.
Ook is het handig om de voorbeelden in de bovenstaande tabel goed te bekijken om te zien welke woorden overbodig of spreektalig zijn.
Spreekwoorden of zegswijzen
Waarom is ‘het heeft me bloed, zweet en tranen gekost’ fout?
Het is niet de bedoeling dat je spreekwoorden of zegswijzen gebruikt in je scriptie. Dit is te informeel.
Herkennen van spreekwoorden en zegswijzen
| Spreekwoord | Academische taal |
|---|---|
| Het afronden van mijn scriptie heeft me bloed, zweet en tranen gekost. | Het afronden van mijn scriptie heeft veel moeite gekost. |
| Het was hard werken, maar ik heb alles op alles gezet om de deadline te halen. | Het was hard werken, maar ik heb mijn best gedaan, zodat ik de deadline kon halen. |
| Ik wil mijn familieleden bedanken omdat zij mij steeds een hart onder de riem staken. | Ik wil mijn familieleden bedanken voor hun steun. |
| Ik ben niet bij de pakken neer gaan zitten, maar heb mijn schouders eronder gezet. | Ik heb niet opgegeven en heb hard doorgewerkt. |
| Soms reageerde mijn begeleider snel en soms langzaam: ik kon er geen peil op trekken. | De reactietijd van mijn begeleider varieerde sterk. |
| Respondenten zoeken duurde lang en dat gooide roet in het eten voor de planning. | Het zoeken van respondenten nam meer tijd in beslag dan verwacht. |
| Toen ik mijn scriptie had ingeleverd, was ik er helemaal klaar mee. | Toen ik mijn scriptie had ingeleverd, was het fijn om dit project achter me te laten. |
Voorkomen van spreekwoorden
In je voorwoord en je reflectie mag je een persoonlijkere toon gebruiken, maar geen spreekwoorden of zegswijzen. Ook in andere hoofdstukken kun je dat beter niet doen.
Je kunt spreekwoorden voorkomen door op te zoeken of iets een spreekwoord is. Zodra je de betekenis van het spreekwoord gevonden hebt, kun je deze formulering gebruiken in plaats van het spreekwoord.
Veelgestelde vragen
- Hoe voorkom je spreektaal in academische teksten?
-
Een scriptie die veel spreektaal bevat, kan worden afgekeurd door begeleiders. Probeer daarom te voorkomen dat je:
- Vulwoorden en dubbelingen gebruikt (zoals “tevens ook”)
- Vaag taalgebruik gebruikt (“men zegt dat” – wie is men?)
- De lezer aanspreekt (“je zult zien dat”)
- Uitdrukkingen en gezegden gebruikt (“bloed, zweet en tranen”)
- Mag je spreekwoorden en gezegden gebruiken in een scriptie?
-
Het is beter om geen spreekwoorden en gezegden te gebruiken in een scriptie of andere academische tekst, omdat deze vaak onder spreektaal vallen. Een uitzondering hierop is het voorwoord, dat wat persoonlijker van aard is.
- Mag je de ik-, jij- of wij-vorm gebruiken in scripties?
-
In veel academische teksten mogen de ik-, jij- en wij-vorm niet gebruikt worden. Vaak mag dit wel in:
- het voorwoord van een scriptie of verslag
- een essay
- een reflectieverslag
- een stageverslag
- transcripten van interviews
- Hoe voorkom je de ik- en wij-vorm in een scriptie?
-
Een handige manier om de ik-vorm te voorkomen, is de lijdende vorm gebruiken. Een overdaad aan de lijdende vorm kan teksten echter minder goed leesbaar maken, dus probeer te variëren tussen de lijdende en actieve vorm.
In de actieve vorm wordt het onderwerp van de zin genoemd; in de lijdende vorm wordt dat juist achterwege gelaten.
- Het stappenplan heb ik uitgebreid uiteengezet.
- Het stappenplan is uitgebreid uiteengezet.
Citeer dit Scribbr-artikel
Als je naar deze bron wilt verwijzen, kun je de bronvermelding kopiëren of op “Citeer dit Scribbr-artikel” klikken om de bronvermelding automatisch toe te voegen aan onze gratis Bronnengenerator.
Vleeshouwers, L. (2023, 26 januari). Hoe voorkom je spreektaal in je scriptie?. Scribbr. Geraadpleegd op 16 december 2024, van https://www.scribbr.nl/academische-stijlregels/hoe-voorkom-je-spreektaal-in-je-scriptie/
