Waardeketen van Porter (Value Chain) toepassen in 4 stappen

Met de Waardeketen van Porter (Value Chain) kun je identificeren welke primaire en ondersteunende activiteiten van een bedrijf waarde creëren voor klanten.

Op basis hiervan kun je achterhalen hoe deze primaire en ondersteunende activiteiten aan elkaar gelinkt zijn. Zo kun je bepalen wat het effect is van de gecreëerde waarde en welke kosten hieraan verbonden zijn. Hiermee bepaal je de marge van een organisatie. Je past hiervoor de volgende formule toe:

• Gecreëerde waarde – de kosten om deze waarde te creëren = de marge.

Vervolgens kun je aangeven welke sterke en zwakke punten een organisatie heeft, waar mogelijk concurrentievoordeel wordt behaald en welke winst- en verliesposten er zijn. Ook kun je je opdrachtgever adviseren over hoeveel producten of diensten kunnen of moeten kosten en waard zijn, en welke activiteiten nog geoptimaliseerd kunnen worden.

De Waardeketen van Porter en de betekenis van de onderdelen

Primaire activiteiten

Deze activiteiten hebben een direct effect op de productie, het onderhoud, de verkoop en de ondersteuning van de producten of diensten die geleverd moeten worden. Per activiteit wordt aangegeven welke aspecten van deze activiteiten leiden tot waardecreatie voor klanten.

1. Inkomende logistieke activiteiten: grondstoffen of basisingrediënten van een product of dienst ontvangen, opslaan en intern verspreiden.
   • Bepalend voor waardecreatie: de relatie met leveranciers.
2. Productie (of operations): grondstoffen of ingrediënten omzetten in eindproducten of diensten.
   • Bepalend voor waardecreatie: operationele systemen.
3. Uitgaande logistieke activiteiten: producten en diensten leveren aan de klant.
   • Bepalend voor waardecreatie: interne of externe opslag- en distributiesystemen en vervoer.
4. Marketing en verkoop: de producten en diensten op de markt brengen en klantrelaties beheren en genereren.
   • Bepalend voor waardecreatie: de voordelen van jouw producten en diensten ten opzichte van concurrenten en de communicatie hierover.
5. Service: de waarde van producten of diensten voor klanten behouden of verhogen.
   • Bepalend voor waardecreatie: updates, installaties, reparaties, trainingen, de levering van onderdelen, klantenservice, bereikbaarheid, et cetera.

Ondersteunende activiteiten

Deze activiteiten ondersteunen de primaire activiteiten en vormen de basis van iedere organisatie.

1. Infrastructuur (of organisatiestructuur): de activiteiten die zorgen voor de gang van zaken (de structuur) van de organisatie.
   • Bepalend voor waardecreatie: administratieve, financiële en general management-systemen die bepalen hoe een organisatie functioneert.
2. Personeelsmanagement (of HR-management): focus op de ontwikkeling van medewerkers.
   • Bepalend voor waardecreatie: goede medewerkers werven, trainen, coachen, belonen en behouden.
3. Onderzoek en ontwikkeling (of technologische ontwikkeling): focus op de ontwikkeling van in- en externe producten en diensten, zoals IT, technische verbeteringen en nieuwe producten door nieuwe technologie.
   • Bepalend voor waardecreatie: manieren om kosten te verlagen door betere technologie, om up-to-date te blijven en om de meest innovatieve producten te bieden.
4. Inkoop (of verwerving): producten of diensten inkopen om klanten te kunnen bedienen.
   • Bepalend voor waardecreatie: relatiebeheer met leveranciers, onderhandelingen over prijzen en outsourcingsafspraken.

Hoeveel fouten bevat jouw scriptie?

De taalexperts van Scribbr verbeteren gemiddeld 150 fouten per 1000 woorden. Benieuwd wat er precies wordt verbeterd? Verschuif de cursor van links naar rechts!

Scriptie nakijken op taal

Stap 1: Primaire activiteiten en subactiviteiten identificeren

Breng eerst de primaire activiteiten in kaart. Hierna ga je per primaire activiteit na welke subactiviteiten specifiek waarde creëren voor de klanten van de organisatie. Je kunt hierbij onderscheid maken tussen drie verschillende typen subactiviteiten, namelijk directe activiteiten, indirecte activiteiten en kwaliteitsborging.

Directe activiteiten hebben een onmiddellijk effect op de waarde van een bedrijf, terwijl indirecte activiteiten een indirecte invloed hebben. De kwaliteitsborging heeft betrekking op de waarborging van de kwaliteit van diensten, producten en processen.

Stap 2: Ondersteunende activiteiten en subactiviteiten identificeren

Breng vervolgens de ondersteunende activiteiten van het bedrijf in kaart, en kijk weer welke subactiviteiten waarde creëren. Ook hier kun je de subactiviteiten indelen in directe en indirecte activiteiten en kwaliteitsborging.

Stap 3: Verbanden tussen activiteiten bepalen en analyseren

Zoals de term “keten” impliceert, bestaan er verbanden en afhankelijkheidsrelaties tussen de (sub)activiteiten (die waarde creëren). Ontdek deze verbanden om te begrijpen welke verbanden waarde creëren en waar ruimte is voor verbetering. Een bedrijf kan deze links vervolgens optimaliseren om concurrentievoordeel te behalen.

Vijf vragen om verbanden te achterhalen en analyseren

Stel jezelf de volgende vragen om de (belangrijkste) verbanden tussen (sub)activiteiten te onderzoeken:

1. Welke (sub)activiteiten zijn het meest waardevol voor het bedrijf?
2. Welke ondersteunende en primaire (sub)activiteit(en) zijn nodig om de waardevolle (sub)activiteiten te kunnen uitvoeren?
3. Hoe beïnvloeden deze (sub)activiteiten elkaar?
4. Hoe verloopt de communicatie tussen deze (sub)activiteiten?
5. Wat is positief en negatief aan deze verbanden?

Op basis van deze analyse kun je vaststellen welke activiteiten de meeste waarde creëren en waarmee de organisatie in de huidige situatie mogelijk concurrentievoordeel behaalt. Ook kun je hiermee achterhalen hoe de gecreëerde meerwaarde van een activiteit in verhouding staat tot de kosten die hiervoor gemaakt worden. Op deze manier bereken je de marge.

Om meer te weten over concurrentiemogelijkheden en concrete uitspraken te doen over het concurrentievoordeel, kun je naast de waardeketen ook het Vijfkrachtenmodel van Porter toepassen. Dit model wordt ook wel het Five Forces Framework genoemd.

Stap 4: Winstmogelijkheden en oplossingen ter optimalisatie ontdekken

In deze fase onderzoek je welke (sub)activiteiten je kunt optimaliseren om nog meer meerwaarde en concurrentievoordeel te creëren. Kijk bijvoorbeeld hoe je kosten kunt reduceren, de communicatie kunt versnellen of welke investeringen je kunt doen in nieuwe technologische snufjes die je hierbij helpen.

Tijdens deze stap bepaal je welke aanpassingen of investeringen kunnen bijdragen aan een groter klantenbestand, meer concurrentievoordeel of meer winst.

Wanneer gebruik je de Waardeketen van Porter en wanneer niet?

Je gebruikt de Value Chain van Porter voor de interne analyse van het bedrijf, de organisatie of de afdeling waarvoor je je onderzoek uitvoert. Dit kan een interne analyse zijn in je scriptie, plan van aanpak, stageverslag of risicoanalyse. De value chain wordt voornamelijk gebruikt om inzicht te krijgen in de effecten van activiteiten op de kosten en winst van een organisatie.

Vaak wordt de Waardeketen van Porter gebruikt in combinatie met het Vijfkrachtenmodel van Porter om zo gefundeerde uitspraken te kunnen doen over de concurrentie en hoe het bedrijf concurrentievoordeel kan behalen.

Gebruik het model niet als:

• je niet een gehele organisatie of afdeling wilt analyseren, maar slechts een onderdeel ervan.
• je geen informatie hoeft te verkrijgen over de kosten, waarde, winst of de marges van een bedrijf.
• je studie niet focust op marketing, business, economie, logistiek, technologie of organisatiemanagement.

Voorbeeld: Waardeketen van Porter in een samenvatting

Andere interessante artikelen over modellen

Ben je op zoek naar informatie over andere modellen in je scriptie? Kijk dan ook eens naar onderstaande artikelen met een uitgebreide uitleg, afbeeldingen en voorbeelden!

Veelgestelde vragen over de Waardeketen van Porter

Wat is de Waardeketen (Value Chain) van Porter?

Met de Waardeketen van Porter (Value Chain) kun je identificeren welke primaire en ondersteunende activiteiten van een bedrijf waarde creëren voor klanten.

Op basis hiervan kun je achterhalen hoe deze primaire en ondersteunende activiteiten aan elkaar gelinkt zijn. Zo kun je bepalen wat het effect is van de gecreëerde waarde en welke kosten hieraan verbonden zijn. Hiermee bepaal je de marge van een organisatie.

Met welke formule kun je de marge van een organisatie berekenen?

Volgens de Waardeketen van Porter (Value Chain) kun je de marge van een organisatie berekenen met de volgende formule:

Marge = gecreëerde waarde – de kosten om deze waarde te creëren 

Waarvoor wordt het Vijfkrachtenmodel van Porter gebruikt?

Het Vijfkrachtenmodel (Five Forces Framework) van Michael Porter kan een goed beeld geven van de concurrentie in een bepaalde bedrijfstak.

De winstgevendheid van een bedrijf of organisatie is sterk afhankelijk van de concurrentie, dus het is van belang om de concurrenten goed te analyseren als je een strategie opstelt. Het Vijfkrachtenmodel kan hierbij helpen.

Wat is Value Chain Porter?

Value Chain Porter is de Engelse term voor Waardeketen van Porter.

De Value Chain Porter identificeert de primaire en ondersteunende activiteiten van een bedrijf die waarde creëren voor klanten. Hieruit kan de marge worden opgemaakt en de winst- en verliesposten worden bepaald.