Juridische Leidraad: Het gebruik van hoofdletters | Voorbeelden

Volgens de Leidraad voor juridische auteurs (Juridische Leidraad) moet je het gebruik van hoofdletters zo veel mogelijk beperken. Naast hoofdletters bij eigennamen of het begin van een zin zijn er slechts enkele gevallen waarin een hoofdletter wordt geadviseerd.

Volgens de Juridische Leidraad gebruik je alleen hoofdletters in de volgende gevallen:

• Als je volgens de regels van de Nederlandse taal een hoofdletter moet gebruiken;
• Als je afkortingen zonder punt gebruikt;
• Als je citeertitels van regelingen noemt;
• Als je unieke staatsinstellingen noemt;
• Als je unieke internationale instellingen noemt;
• Als je namen van ministeries aanhaalt;
• Als je ministers en staatssecretarissen aanduidt in combinatie met de naam van het ministerie.

Een hoofdletter volgens de regels van de Nederlandse taal

In het Nederlands gebruik je bijvoorbeeld hoofdletters aan het begin van een zin of bij eigennamen. Deze hoofdletters gebruik je ook bij een tekst die je volgens de Juridische Leidraad schrijft.

Afkortingen zonder punt

Sommige afkortingen krijgen geen punt, zoals ‘Hvj’ voor ‘Hof van Justitie’. Deze afkortingen krijgen in de regel een of meerdere hoofdletters. Je kunt alle afkortingen opzoeken in paragraaf 6.6 van de Leidraad voor juridische auteurs.

Citeertitels van regelingen

Citeertitels worden ook met een hoofdletter geschreven. Meestal kun je de officiële citeertitel en schrijfwijze opzoeken in het slotartikel van een regeling.

Let op: woorden als ‘verdrag’, ‘besluit’ of ‘verordening’ krijgen alleen een hoofdletter als ze deel uitmaken van de officiële naam. Als de woorden niet tot een naam behoren, schrijf je ze met een kleine letter.

Unieke staatsinstellingen

Unieke staatsinstellingen krijgen een of meerdere hoofdletters, mits deze ook met een hoofdletter worden geschreven in de Grondwet, instellingsregeling of basisregeling. Dat geldt ook voor afgeleide samenstellingen

Unieke internationale instellingen

Ook namen van unieke internationale instellingen krijgen een of meerdere hoofdletters.

Namen van ministeries

Namen van ministeries worden met een hoofdletter geschreven, maar woorden als ‘afdeling’ of ‘directie’ worden juist met een kleine letter geschreven.

Ministers en staatssecretarissen in combinatie met de naam van het ministerie

De woorden ‘minister’ en ‘staatssecretaris’ krijgen alleen een hoofdletter als ook de naam van het ministerie wordt vermeld.

Veelgestelde vragen

Wie gebruikt de Leidraad voor juridische auteurs?

De Leidraad wordt vooral gebruikt door redacties van juridische boeken en tijdschriften, juridische auteurs, en door rechtenstudenten en -academici.

De Juridische Leidraad is opgesteld, omdat er een gebrek was aan eenduidige gedragsregels. Hierbij is rekening gehouden met bestaande richtlijnen en de praktijk. Met behulp van de Leidraad kun je volledig en consistent verwijzen. Wij hebben de richtlijnen zo goed mogelijk afgestemd op brongebruik in scripties.

Wat is het format voor een voetnoot volgens de Juridische Leidraad?

Het format voor een voetnoot hangt af van het type bron (zoals een boek, tijdschrift, online bron, jurisprudentie of regeling). Een voetnoot is altijd zo kort mogelijk, maar moet wel essentiële informatie bevatten, zodat lezers een bron kunnen opzoeken.

Een voetnoot begint met een hoofdletter, eindigt met een punt, en bevat meestal de auteursnaam, het jaartal en eventueel de vindplaats (zoals de locatie in een tijdschrift) of een specificering (zoals een paginanummer).

• Bacchus 2021, p. 34.
• Shevchenko e.a. 2020.
• Geertsema e.a., NJB 2021/979

In het geval van jurisprudentie is de verwijzing in de voetnoot veel vollediger, omdat de jurisprudentie in de regel niet wordt opgenomen in een lijst.

ABRvS 14 april 2021, ECLI:NL:RVS:2021:786.

Wanneer gebruik ik volgens de Juridische Leidraad hoofdletters?

• Als je volgens de Nederlandse taalregels een hoofdletter moet gebruiken;
• Als je afkortingen zonder punt gebruikt;
• Als je citeertitels van regelingen noemt;
• Als je naar unieke staatsinstellingen verwijst;
• Als je naar internationale instellingen verwijst;
• Als je namen van ministeries aanhaalt;
• Als je naar ministers en staatssecretarissen verwijst in combinatie met de naam van het ministerie.

• De rechtbank Noord-Holland
• HvJ
• Verdrag van Faro
• Tweede Kamer
• Europees Hof voor de Rechten van de Mens
• De directie Kansengelijkheid en Onderwijsondersteuning van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
• De Minister van Defensie