Bronvermelding | Uitleg & voorbeelden voor goed brongebruik

Bij een scriptie maak je veelvuldig gebruik van bronnen. Zodra je een bron gebruikt, moet je hiernaar verwijzen in de tekst en een bronvermelding opnemen in de literatuurlijst. Het is belangrijk dat je goed weet wat een bronvermelding is en hoe je naar een bron verwijst. Je loopt namelijk het risico dat je (onbedoeld) plagiaat pleegt wanneer je bronvermelding niet in orde is.

Wat is een bron?

Al het werk van andere mensen dat je gebruikt om je scriptie mee te schrijven, valt onder de categorie “bronnen”. Een bron kan bijvoorbeeld een artikel in de krant zijn waaruit je achtergrondinformatie haalt voor in je scriptie. Het kan ook dat ene economische model zijn waarmee je de winstgevendheid van een onderneming berekent. Niet iedere bron is geschikt voor je scriptie, maar een bronvermelding is verplicht voor alle soorten bronnen.

Let op: Ook audiovisuele bronnen, zoals YouTube-video’s, kunnen een bron vormen voor je scriptie.

Hoe kan ik een bron verwerken in mijn scriptie?

Zodra je een bron wilt gebruiken in je scriptie, moet je een keuze maken tussen citeren of parafraseren. Hierna geef je aan waar de lezer de bron kan terugvinden. Dat is pas de daadwerkelijke bronvermelding. Vaak bestaat deze uit een korte verwijzing in de tekst en een volledige verwijzing in de literatuurlijst.

Probeer Scribbrs gratis Parafraseertool

Wat is een bronvermelding?

Met een bronvermelding laat je zien dat het idee dat je hebt of het model dat je gebruikt niet van jezelf afkomstig is, maar door iemand anders is bedacht. Het plaatsen van bronvermeldingen noem je ook wel refereren of verwijzen.

De lezer van je scriptie kan met behulp van de bronvermelding zien waar je de informatie vandaan hebt gehaald en de bron eventueel zelf raadplegen. Hierdoor kan de lezer jouw informatie controleren of de informatie in de context van de primaire bron zien, bijvoorbeeld als de lezer die informatie ook wil gebruiken voor een eigen scriptie.

Waarom moet ik een bronvermelding plaatsen?

De bronvermelding dient een aantal doelen:

• Je geeft hiermee auteurs van bronnen erkenning voor hun werk.
• Je geeft de lezer van je scriptie de kans om de bron op te zoeken.
• Je voorkomt plagiaat.

Referentiestijlen

Voor de bronvermelding gelden vaste regels die afhankelijk zijn van de referentiestijl die je moet toepassen. De referentiestijlen kunnen sterk van elkaar verschillen. In Nederland is APA de meest bekende referentiestijl. Juridische studenten maken vaak gebruik van de Leidraad voor juridische auteurs.

Referentiesoftware

Zodra je met de bronvermelding aan de slag gaat, merk je dat dit best veel werk is. Zo zijn er veel regels waarmee je rekening moet houden en het aantal bronnen dat je gebruikt kan zeer groot zijn. Gelukkig zijn er veel tools waarmee je bronnen kunt beheren en bronnen in de juiste referentiestijl kunt genereren.

Het is een goed idee om de bronnen tijdens het schrijven al goed bij te houden, zodat je deze niet kwijtraakt.

Uitgebreide tools waarmee je bronnen kunt beheren zijn: EndNote, Mendeley, Zotero en Papers. Ook in Microsoft Word kun je de bronnen beheren. We hebben Mendeley en Microsoft Word uitgebreid getest. In de volgende twee artikelen beschrijven we de voordelen en nadelen van de twee tools en leggen we uit hoe de tools werken:

• De voor- en nadelen van Mendeley;
• De voor- en nadelen van Bronvermelding met Word.

Op basis van onze ervaringen hebben we de gratis Bronnengenerator ontwikkeld. Met deze generator kun je voor verschillende referentiestijlen laagdrempelig en snel al je bronnen genereren en bijhouden voor verschillende projecten tegelijk.

Plagiaat

Je kunt onbedoeld plagiaat plegen door bronnen verkeerd te gebruiken of door niet of verkeerd naar ze te verwijzen. Je kunt plagiaat voorkomen door zorgvuldig te werk te gaan en gebruik te maken van een plagiaatscan. Met Scribbrs gratis Plagiaat Checker kun je het zekere voor het onzekere nemen en controleren of je niet per ongeluk plagiaat hebt gepleegd. Hierbij ontvang je een uitgebreid plagiaatrapport. Gebruik onze gratis AI Detector om te checken of je tekst origineel is en geen onbedoeld plagiaat bevat. Houd er wel rekening mee dat geen enkele AI-detector 100% betrouwbaar is, ongeacht de nauwkeurigheidsscore.

Interessante artikelen over bronvermelding

Ben je op zoek naar informatie over bronvermelding in je scriptie? Kijk dan ook eens naar onderstaande artikelen met een uitgebreide uitleg, afbeeldingen en voorbeelden!

Veelgestelde vragen

Bestaat er een tool die mijn bronnen automatisch kan rangschikken?

Populaire tekstverwerkers, zoals Microsoft Word en Google Docs, kunnen lijsten alfabetisch rangschikken, maar ze volgen hierbij niet de APA-stijl richtlijnen voor alfabetisering.

Als je Scribbrs APA Generator gebruikt om bronvermeldingen te genereren, dan worden je deze automatisch gerangschikt op basis van de APA-richtlijnen voor de literatuurlijst. Hierbij wordt rekening gehouden met alle uitzonderingen.

Hoe weet ik welke referentiestijl ik moet gebruiken?

Over het algemeen gebruiken de meeste onderwijsinstellingen in Nederland de APA-stijl, met uitzondering van juridische opleidingen en medische opleidingen.

De onderwijsinstelling of begeleider zou duidelijk moeten aangeven welke referentiestijl je dient te gebruiken. Als je de informatie nergens kunt vinden, is het belangrijk om eerst na te vragen welke stijl je moet gebruiken, omdat ze erg van elkaar verschillen.

Wat is de meest gebruikte referentiestijl?

De populairste referentiestijl in Nederland is de APA-stijl. Wij hebben hiervoor een gratis te downloaden, Nederlandstalige handleiding met uitleg, formats en voorbeelden gemaakt.

Een uitzondering hierop wordt gevormd door de juridische opleidingen. Juridische opleidingen in Nederland maken gebruik van de Leidraad voor juridische auteurs.

Welke soorten bronnen kun je gebruiken voor je scriptie?

Wij raden aan om voor je argumentatie vooral artikelen uit wetenschappelijke tijdschriften te gebruiken. Mocht je geen of weinig artikelen over jouw onderwerp kunnen vinden in wetenschappelijke tijdschriften, dan kun je eventueel ook bronnen raadplegen die niet wetenschappelijk van aard zijn, maar die wel betrouwbaar zijn. Een goed voorbeeld hiervan is een rapport of een handboek.

Als je de actualiteit van je onderwerp of de aanleiding van je onderzoek wilt onderbouwen, is de wetenschappelijke achtergrond van een bron minder van belang. Hiervoor kun je dus ook prima nieuwsartikelen gebruiken.

Wat is een primaire bron?

Primaire bronnen zijn het oorspronkelijke bewijs van gebeurtenissen, objecten, personen of uitgevoerd werk. Voorbeelden hiervan zijn:

• Onderzoeksresultaten
• Statistische gegevens
• Ooggetuigenverslagen
• Enquêtes en interviews
• Juridische documenten

Via primaire bronnen kunnen studenten en onderzoekers de werkelijke gebeurtenis zo dicht mogelijk benaderen. De informatie in primaire bronnen is nog niet geanalyseerd, samengevat of geïnterpreteerd door iemand buiten het onderzoek. Dit geeft je de mogelijkheid om dit zelf te doen.

Wat is een secundaire bron?

Een secundaire bron interpreteert, analyseert of verklaart primaire bronnen. Deze bronnen zijn een stap verwijderd van de oorspronkelijke gebeurtenis en zijn daarom niet altijd even relevant als de originele bron.

Enkele voorbeelden zijn:

• (Literatuur)reviews
• Opiniestukken
• Documentaires
• Sommige boeken

Hoe moet je parafraseren?

Je kunt parafraseren in 6 stappen:

Stappenplan parafraseren

Stap 1	Lees de passage goed door, zodat je deze volledig begrijpt.
Stap 2	Noteer de belangrijkste begrippen.
Stap 3	Schrijf jouw versie van de tekst zonder naar het origineel te kijken (zie onderstaande tips als je bij deze stap vastloopt).
Stap 4	Vergelijk je eigen versie van de tekst met de oorspronkelijke versie. Let daarbij op gedeelten die nog te veel in dezelfde woorden staan.
Stap 5	Maak kleine aanpassingen waar nodig. Soms lukt het niet om alle zinnen te wijzigen.
Stap 6	Noteer de bron waaruit de passage afkomstig is, inclusief alle informatie die je nodig hebt voor een juiste bronvermelding (auteursnaam, titel boek, tijdschrift of artikel, publicatiejaar, et cetera.

Om snel & eenvoudig je tekst te herschrijven, je zinsstructuur te verbeteren en handige synoniemen te vinden, kun je ook gebruikmaken van Scribbrs gratis Parafraseertool.