Gepubliceerd op
23 januari 2023
door
Julia Merkus.
Bijgewerkt op
21 februari 2023.
O.b.v. is de afkorting voor “op basis van” of “onder begeleiding van”.
Op basis van: Je gebruikt de afkorting om aan te geven waar je een uitspraak op baseert. Een synoniem is “gebaseerd op”.
Onder begeleiding van: je gebruikt de afkorting om aan te geven wie een andere persoon begeleidt. Een synoniem is “onder toeziend oog van” of “onder supervisie van”.
Voorbeelden: O.b.v. – op basis van
Voorbeelden: o.b.v. – onder begeleiding van
O.b.v. deze klacht moet ik je ontslaan.
Rudi schreef zijn scriptie o.b.v. twee begeleiders.
Hij koos voor een kwantitatief onderzoek o.b.v. de bestaande literatuur.
O.b.v. een politieagente liep ze de rechtbank in.
Zou je o.b.v. dit brutosalaris mijn nettosalaris kunnen berekenen?
Gepubliceerd op
23 januari 2023
door
Julia Merkus.
Bijgewerkt op
21 februari 2023.
A.g.v. is de afkorting voor “als gevolg van”. Je gebruikt de afkorting om een oorzaak-gevolgrelatie duidelijk te maken. Een synoniem voor “als gevolg van” is “door”, “door toedoen van” of “ten gevolge van (t.g.v.)”.
Voorbeelden: a.g.v. in een zin
Ik wil ingaan op de leerachterstand van basisschoolscholieren a.g.v. de coronapandemie.
Taalverwerkingsproblemen a.g.v. een beroerte komen vaak voor.
A.g.v. wordt geschreven met kleine letters, gescheiden door punten. Dit is de standaard voor afkortingen die worden uitgesproken alsof de volledige woorden er staan, zoals met andere woorden (m.a.w.), op basis van (o.b.v.), of iets dergelijks (o.i.d.), en dat wil zeggen (d.w.z.).
Alleen als je een afkorting letter voor letter uitspreekt (zoals “btw”) worden de scheidingspunten weggelaten.
Gepubliceerd op
23 januari 2023
door
Julia Merkus.
Bijgewerkt op
21 februari 2023.
M.a.w. is de afkorting voor “met andere woorden”. Je gebruikt de afkorting om iets wat eerder gezegd is te specificeren of verhelderen. Een synoniem voor “met andere woorden” is “oftewel”, “anders gezegd” of “dat wil zeggen (d.w.z.)”.
Voorbeelden: m.a.w. in een zin
Ilham gaf aan er positief tegenover te staan, m.a.w. ze steunt het voorstel.
Bronvermeldingen zijn tijdrovend, m.a.w. je moet er genoeg tijd voor uittrekken.
M.a.w. wordt geschreven met kleine letters, gescheiden door punten. Dit is de standaard voor afkortingen die worden uitgesproken alsof de volledige woorden er staan, zoals “als gevolg van” (a.g.v.), “op basis van” (o.b.v.) en “of iets dergelijks” (o.i.d.).
Als je een afkorting letter voor letter uitspreekt (zoals “btw”) worden de punten weggelaten.
Gepubliceerd op
23 januari 2023
door
Julia Merkus.
Bijgewerkt op
21 februari 2023.
D.w.z. is de afkorting voor “dat wil zeggen”. Je gebruikt de afkorting om iets wat eerder gezegd is te verduidelijken of specificeren. Een synoniem voor “dat wil zeggen” is “beter gezegd” of “met andere woorden (m.a.w.)”.
Voorbeelden: d.w.z. in een zin
Noteer je personalia: d.w.z. je naam, geboortedatum, geboorteplaats en adres.
Ik sta achter je verzoek, d.w.z. achter de meeste punten.
D.w.z. wordt geschreven met kleine letters die worden gescheiden door punten, omdat deze afkorting altijd wordt uitgesproken alsof de volledige woorden er staan. Dit geldt ook voor afkortingen als “a.g.v.” (als gevolg van), “t.b.v.” (ten behoeve van), en “n.t.b.” (nader te bepalen). De scheidingspunten worden alleen weggelaten als je een afkorting letter voor letter uitspreekt (zoals “btw”).
Gepubliceerd op
12 januari 2023
door
Julia Merkus.
Bijgewerkt op
21 augustus 2023.
Met een contradictio in terminis worden uitspraken bedoeld waarbij de gebruikte woorden met elkaar in tegenspraak zijn. Vaak wordt een dergelijke constructie bewust gebruikt door de spreker of schrijver om ironie uit te drukken of een mening te geven.
Bekend voorbeeld
Uitleg
Eerlijke politicus
Ironische manier om aan te geven dat politici doorgaans niet als eerlijk worden gezien.
Humane oorlog
Een oorlog is per definitie niet humaan, dus deze woorden zijn met elkaar in tegenspraak.
Duitse humor
Ironische manier om aan te geven dat Duitsers over het algemeen niet als humoristisch worden bestempeld.
Gepubliceerd op
12 januari 2023
door
Julia Merkus.
Bijgewerkt op
21 augustus 2023.
Een oxymoron is een stijlfiguur waarbij twee woorden met een tegengestelde betekenis met elkaar worden verbonden. Hierdoor is de combinatie in letterlijke zin tegenstrijdig, maar in figuurlijke zin correct.
Gepubliceerd op
12 januari 2023
door
Julia Merkus.
Bijgewerkt op
10 april 2024.
Een eufemisme is een stijlfiguur waarbij een verzachtende omschrijving wordt gebruikt voor iets onaangenaams, hards of ongemakkelijks. Eufemismen worden veel gebruikt in alledaagse gesprekken, de politiek en op het werk.
Harde omschrijving
Eufemisme
Doodgaan
Heengaan, hemelen, inslapen
Stank
Onaangename geurtjes
Werkloos
Werkzoekend, tussen twee banen
Seks hebben
Vrijen, liefde bedrijven
Een eufemisme is niet altijd een nadrukkelijk stijlfiguur. Vaak wordt pas van een stijlfiguur gesproken als een eufemisme een poëtische ondertoon heeft, zoals “op zijn laatste reis gaan” in een gedicht waarin iemand overlijdt.
Gepubliceerd op
12 januari 2023
door
Julia Merkus.
Bijgewerkt op
10 april 2024.
Een alliteratie is een vorm van rijm waarbij dezelfde beginletter een aantal keer achter elkaar wordt herhaald. Alliteratie wordt soms ook beginrijm, letterrijm of stafrijm genoemd en kan worden gebruikt als stijlfiguur, bijvoorbeeld in poëzie.
Voorbeelden van bekende alliteraties
Liesje leerde Lotje lopen langs de lange Lindelaan
Drie dikke drilboren drillen door drie dikke deuren
Heerlijk, helder Heineken
Let opHoewel alliteratie soms als synoniem voor beginrijm wordt gebruikt, omvat beginrijm ook andere vormen van rijm, zoals voorrijm en een anafoor.
Gepubliceerd op
19 december 2022
door
Julia Merkus.
Bijgewerkt op
24 juni 2024.
Een verkleinwoord is de kleine variant van een zelfstandig naamwoord, zoals “bootje” voor “boot”. Meestal vorm je het verkleinwoord door -tje, -je, -pje, -kje of -etje achter het basiswoord (grondwoord) te plakken.
De keuze voor een van deze achtervoegsels (suffixen) is afhankelijk van de laatste klank van een woord, de klemtoon, de woordlengte en het getal (enkelvoud of meervoud). Soms moet je de spelling van het basiswoord veranderen om de verkleinvorm te maken.
